Tortum

Erzurum'a 52 Km mesafede, Doğudan <bknz>Narman</bknz>, Batıdan İspir, Kuzeyden Oltu-Uzundere, Güneyde Pasinler ilçeleri ve Erzurum ile çevrili şirin bir ilçedir. Rakım (Denizden yüksekliği) 1650 m. Yüzölçümü 1897 Kilometre karedir. En son nüfus sayımına göre 11.300 merkez Genel nüfus 45.155 dir. Dağlık bir arazi yapısına sahip olmasına rağmen Tortum çayı çevresinde kurulan köyleriyle vadi içindeki cenneti andırır. Önemli iki sıradağı vardır. Bunlardan birisi Tortum çayı vadisinin doğusunda uzanan ortalama 3000 metre yüksekliğinde olan Ak dağlar, diğeri ise Mescit dağlarıdır.

TARİHİ DURUMU

Tortumun tarihi hakkında çeşitli kaynaklarda bilgiler mevcuttur. Selçuklular zamanında Saltuk oğullardan Tortum llgan ve îmadettin beylerin ilçenin ilk yerleşimcileri olduğundan bu adı aldığı sanılıyor. Ayrıca selçuk dilinde Tortum Bağlık bahçelik anlamına gelmektedir. Tortum tarihte Med, Pere, ve Romalıların hakimiyetinde kamus 1018 yılında Türk hakimiyetine geçmiştir. <bknz>Selçuklular</bknz>, <bknz>Karakoyunlular</bknz> ve Osmanlı hakimiyetinde kalmış 1828-1829 Rus savaşından sonra Rus istilasından kurtarılmıştır. Erzurum' dan geri çekilen Ruslar silah ve cephanelerini buralarda yaşayan Ermenilere bırakmışlar ve zamanla <bknz>Ermeni</bknz> saldırıları başlamıştır. İlçe 16 Mart 1918 tarihinde düşman işgalinden kurtarılmıştır.

COĞRAFİ ÖZELLİKLER

İlçe toprakları, <bknz>Erzurum-Artvin Karayolu</bknz> üzerinde dağlık ve derin vadilerle yarılmış bir arazi üzerindedir. İlçenin Erzurum'a doğru yer alan güney kesimlerinde halkın başlıca geçim kaynağı hayvancılıktır. Tabii çayır ve mera alanları aşırı otlatma yüzünden büyük ölçüde tahrip olmuştur. Vadi tabanlarında yer alan kesimlerde meyvecilik yapılır. son yıllarda modern usullerle yapılan meyvecilik gelişme kaydetmiştir.

Tortum ilçesi doğal güzellikleri bakımından çok meşhurdur. Vadiler boyunca yer alan köyler, meyve bahçeleriyle eşsiz güzelliğe sahiptir. İlin en kuzey ucunda yer alan <bknz>Tortum Gölü Şelalesi</bknz> tabii güzelliği ile yerli ve yabancı turistlerin uğrak yeridir.

GENEL BİLGİLER

Nüfusu: 38.598
İlçe Merkezi: 7.856
Köy Nüfusu Toplamı: 13.093
Belde Sayısı: 5
Köy Sayısı: 47
Yüzölçümü(km2): 1.423
İl'e uzaklığı (km): 52

KAYNAK: <a href="http://www.erzurumtoresi.com/tortum.htm" target="_blank">Erzurum Töresi Dergisi Internet Sitesi</a>.