TARİHİ DURUMU
Hınıs İlçesinin tarihi kesin olmamakla beraber İlçenin Kuruluş tarihi M. Ö. 1400 Yılına dayanmaktadır. Uzun süre İranlıların hakimiyetinde kalan İlçe, daha sonra Bizanslıların eline geçmiş 1071 Malazgirt Zaferi ile Türk hakimiyetine geçmiş, daha sonra İranlıların eline geçen Hınıs Osmanlı İmparatorluğunun büyüme döneminde Türk hakimiyetine girmiştir. Kısa bir süre Rus işgalinde kalmış ise de 14 Mart 1918 tarihinde düşman işgalinden kurtarılarak vatan topraklarına katılmıştır.
COĞRAFİ ÖZELLİKLER
İlçe toprakları, ilin güney bölümünde oldukça dağlık bir arazi üzerindedir. İlçe merkezinin güney, batı ve doğusu yüksek dağlarla çevrilidir. 170 km2 yi bulan büyüklükte bir ovası vardır. Ova toprakları oldukça verimlidir.sulama imkanları bakımından zengin olan ovada tarım faaliyetleri giderek gelişmektedir. Özellikle yonca, korunga, fiğ gibi hayvan yemleri ve mercimek, nohut gibi baklagil tarımı gelişme yolundadır. <bknz>Hayvancılık</bknz> en önemli tarım faaliyetidir.
GENEL BİLGİLER
Nüfusu: 53.950
İlçe Merkezi: 31.132
Köy Nüfusu Toplamı: 19.618
Belde Sayısı: 1
Köy Sayısı: 81
Yüzölçümü(km2): 1799
İl'e uzaklığı (km): 150
KÖYLERİ :
Acarköy
Akbayır
Akçamelik
Akgelin
Akgöze
Akören
Alaca
Alagöz
Alınteri
Alikırı
Altınpınar
Arpadere
Avcılar
Başköy
Bayırköy
Bellitaş
Beyyurdu
Burhanköy
Çakmak
Çamurlu
Çatak
Çilligöl
Dağçayırı
Demirci
Derince
Dervişali
Dikili
Divanhüseyin
Elbeyli
Elmadalı
Erence
Esenli
Göller
Güllüçimen
Gürçayır
Güzeldere
Hayran
Ilıca
İsmail
Kalecik
Karaağaç
Karabudak
Karamolla
Kazancı
Ketenci
Kızılahmet
Kısmusa
Kongur
Meydanköy
Mezraa
Mollacelil
Mollakulaç
Mutluca
Ortaköy
Ovaçevirme
Ovakozlu
Parmaksız
Pınarköy
Saltepe
Sıldız
Söğütlü
Sultanlı
Suvaran
Şahabettinköy
Şahverdi
Şalgamköy
Tanır
Tapuköy
Taşbulak
Tellitepe
Tipideresi
Toprakkale
Toraman
Uluçayır
Uyanık
Ünlüce
Yamanlar
Yaylakonak
Yelpiz
Yeniköy
Yeşilyazı
Yolüstü
KAYNAKLAR:
1. <a href="http://www.erzurumtoresi.com/hinis.htm" target="_blank">Erzurum Töresi Dergisi Internet Sitesi</a>.
2. <bknz>www.dadas.net</bknz> (<a href="http://www.dadas.net/hinis.asp">http://www.dadas.net/hinis.asp</a>)