|
1Bu arapça terkibin manası: "Gezilip safa bulunacak, gönül açılacak yeşil yer" dir.
Bir zamanlar Erzurum'un en güzel yeri olan ve halk tarafından "Köşk" diye adlandırılan buranın bahçesine de "Yeşil Cennet" yakıştırılması yapılmıştır.
Burasını H. 1209, M. 1795 tarihinden H. 1213, M. 1798 yılına kadar Erzurum'da Valilik yapan Maadin-i Hümayun Emini ve sonra Sadrazam olan <bknz>Yusuf Ziya Paşa</bknz> yaptırmıştır.
Burada büyük bir havuzla bir Kasr ve çeşitli ağaçlar dikilmiş bir bahçe varmış. M. 1892 tarihli Erzurum Salnamesi burayı şöyle anlatmıştır:
"Ahalinin nüshetgahına mahsus şehirden hariç tahtani ve fevkani bir salon ve üç odalı Nüzhet-ül Hazra na-mıyla muanven ve mükemmel bir kasr-ı dil-ara ve pişganında enva-i şüküfe ve ezhar ile müzeyyen RAVZAT-ÜL HAZRA namıyla bir bahçe ve bir havzı kebir vardır."
Ravzat-ül Hazra yer yer harap olmuştu. Osmanlı Devletinin sadrazamlarından M. 1821 den 1824 yılına kadar üç yıl Erzurum'da Valilik yapan <bknz>Mehmet Emin Rauf Paşa</bknz>, kasrı esaslı bir surette tamir ettirmiş ve buraya bir de çeşme akıtmıştır.
Erzurum'a <bknz>Numune Hastanesi</bknz>'ni <bknz>Sanat Okulu</bknz>'nu ve <bknz>Millet Bahçesi </bknz>'ni yaptıran <bknz>Belediye Reisi Şerif Efendi</bknz> köşkü tekrar tamir ettirmiştir.
Belediye Başkanı <bknz>Edip Somunoğlu</bknz> bu bahçenin devrini doldurduğuna ve modern bir şehre uygun bir bahçe yaptırmaya teşebbüs etmiş, mimar Malik Yolaç'ın çizdiği bugünkü bahçe ve havuz yeniden yaptırılmıştır.
Bilahare Belediye Başkanı <bknz>Necati Güllülü</bknz> döneminde Köşkün ahşap doğramaları değiştirilmiş bu günkü haline getirilmiştir.
Bu köşk bahçesi bizlere hep Erzurum'daki <bknz>Ruz-i Hızır</bknz> günlerini anımsatır. Hatıralar şeridimizi 50-60 yıl geriye aldığımızda Köşk ve bahçesi bir mesire yeridir, Seyyar satıcıları ile bir Çarşı Pazar'dır.
O hatıralar şeridimizde bugün çok şeyleri görüyor ve hayalen yaşıyoruz. Örneğin;
Erzurum'un bir mesire yeri olan Köşk bahçesinde, kahveci Şemsettin'in yarı kırmızı, yarı su dolu bardaklarını görüyorum. Köşk binasının zemin katında çalınan Davul-zurna seslerinin yankılarını işitiyor, <bknz>Şerif Dadaş</bknz> ve arkadaşlarını, <bknz>Abacı İshak Bey</bknz>'i, Tevfik Bey'i, <bknz>Öznülü Efendi</bknz>yi, <bknz>Vahap Türkkal</bknz>'ı ve daha nice dadaşları seyrediyor, kulağımda yankılanan - Aağaaa Suuuu sesleri ile irkiliyorum.
Sebahattin Bulut - Erzurum Çarşı Pazar
Mustafa Çetin Baydar - 19/11/2013 - 17:33 -
|