1927 yılında Tortum (Erzurum)'da doğdu. İlk öğrenimini Narman İlkokulunda, ortaöğrenimini Erzurum Lisesinde yaptı. 1949-1950 ders yılı kış dönemi sonunda Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümünden mezun oldu. Necati Öner, iş hayatına Erzurum'da Yeni Erzurum gazetesinde gazeteci olarak başladı; gazeteciliğe Şarkın Sesi gazetesinde devam etti. Bir yıl Erzurum Belediyesi'nde çalıştı. 1953'de Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesine felsefe ve mantık asistanı olarak girdi. Aynı fakültede 1957'de doktor, 1964'de doçent, 1971'de profesör oldu. 1971-1976 yılları arasında, iki dönem İlahiyat Fakültesi Dekanlığına seçilen Necati Öner 15 Temmuz 1993'de dördüncü defa aynı göreve atandı. 1 Temmuz 1994'de yaş sınırı sebebiyle emekliye ayrıldı. Necati Öner asıl görevine ek olarak, Konya Yüksek İslam Enstitüsünde, Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi ve Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde felsefe ve mantık dersleri okuttu; 1987'de kurulan Türk Felsefe Derneği'nin kuruluşundan beri başkanlığını yapmaktadır.

Kitap Tanıtımı:

GÖRÜŞLER Prof.Dr.Necati Öner (*)

Felsefe Kitabı denince pek çok kişi “Aman, kim uğraşacak bir yığın karışık fikirle” der ve yüzünü buruşturur. Ama bu tür kitapları ehliyetle şerh edecek bir uzman rehberiniz varsa durum bir anda renk değiştirir.
“Görüşler” kitabını okuyucuya şerh eden Prof.Dr. Süleyman Hayri Bolay da işte bu vazifeyi üstlenmiş. Sorduğu sorulara verdiği cevaplarla kitabı fikri planda bizlere sevdiriyor. İşte Prof.Dr. Süleyman Hayri Bolay'ın soruları ve verdiği cevaplar:

Necati Öner, çalışmalarında ve düşüncelerinde bir hareket meydana getirebilmiş midir?
Evet!
Öner, fikir hayatımızda ve özellikle felsefî düşüncede bir hareket meydana getirmiştir.
Altmış senedir felsefe öğretimi ve eğitimi veren Öner, binlerce felsefeci ye-tiştirmiş, 10 felsefe doktorası yaptırmış, 50 den faz¬la yüksek lisans tezi hazırlatmış; sonra da 1987'de "Türk Felsefe Derneği"ni kurmuş, bu derneğin ya¬yın organı olarak "Felsefe Dünyası" dergisini çıkar¬maya başlamış, bilimsel ve felsefî ciddiyeti içinde 20 senedir yayınına devam eden bu dergi YÖK ve Tü-bitak tarafından bilimsel ölçülerde olduğu kabuledilmiş, ayrıca philosopher's index'de taranıp ya¬yımlanan bilimsel yayımlar arasına girmiştir. O, farklı düşüncedeki felsefecileri geniş bir müsamaha içinde bu dernekte ve çatıda toplamış, onların araş¬tırmalarını yayımlayarak onlara imkan ve cesaret vermiş, muhtelif üniversitelerle ve kuruluşlarla işbir¬liği içinde güncel ve felsefî problemlere çözüm geti¬ren onlarca sempozyum, kongre ve panel tertip et¬miş, bunların metinlerini dergide yayımlamış, Türki-ye'de felsefecilerin yaşayan pîri konumunda aranan, fikrine itibar edilen bir filozof olarak hareketin ve derneğin başkanlığını başarıyla yürütmektedir.

Çağdaş Türk düşüncesine katkısı nedir?

Buraya kadar belirttiğimiz fikirleri, özgünlükleri, faaliyetle¬ri, düşüncenin önündeki engelleri ortaya koyması, uygulama ile bunların kaldırılabileceğini göstermesi, farklı görüşlüleri etrafında toplayabilmesi, varlığın muhtelif türleri ve basmakları üzerinde ayrı ayrı durması, bilim, felsefe, bilgi, mantık, zihniyetler, ta¬assup, hoşgörü, yabancı dilde öğretim, dil, din, kül¬tür, millî kültür, millî zihniyet, millî birlik, din-felsefe münasebeti, stres, eğitim, ahlak, değerler, bunla¬rın aşındırılmasından doğan bunalım, din eğitimi ve öğretimi, haklar ve hürriyetler, sorumluluklar, ru¬hun ebediliği, ahiret hayatı, ölüm, intihar, ölüm korkusundan ve stresten kurtuluş, güven duygusu, Al¬lah'a teslimiyet, dinî inancın stres yaratıp yaratma¬dığı, sabır gibi pek çok meseleyi ele alması; her probleme makul ve mantıklı çözümler getirmesi; asırlardır Batı'da Doğuda tartışılan din-bilim ve fel¬sefe çatışması problemine farklı izahlarla pozitivist ve materyalist anlayışlardan farklı bakış açısı getir¬mesi, çağdaş düşünce hayatımıza çok büyük katkı sayılmalıdır. Ayrıca bizde ateist bazı felsefeciler, din¬lere ve her türlü metafiziğe karşı oldukları ve gerçek felsefenin anacak ateist karakterli olması iddiaları karşısında pek dindar insan felsefeden soğumakta¬dır. İşte Necati Öner, bu iki sahayı imtizaç ettirip kaynaştırmakla hem felsefeyi geniş kütlelere munis göstermiş, hem de çatışmacı anlayışın çıkmazından felsefî düşünceye ilgi duyanların bu sahaya ısınmala¬rını sağlamıştır Bunların tesirleri ileriki nesillerde daha derinden hissedilecektir.
Necati Öner'e "filozof" denilebilir mi?

Bu unva¬na o çoktan lâyıktır.
Batı'da "büyük filozof" kabul edilen öyle kimseler vardır ki 30-40 veya 90 sayfalık risalelerle bu unvan kendilerine uygun görülmüştür. Ravaisson (ö.l900) un esas fikrini ortaya koyduğu eseri "De l'Habitude"(Alışkanlık Hakkında) küçük bir risaledir. Boutroux, Bergson gibi ünlü filozofları yetiştiren Jules Lachelier(ö.l918)'nin tek eseri var, o da "Tümevarımın Temeli Hakkında "adlı 90 say¬falık bir kitaptır.(Bu küçük kitaplar yarım asır önce¬de Türkçeye çevrilmiştir.) Mühim olan bu kitapçıklardaki ileri sürülen fikirlerdir. Küçüklük, büyüklük izafî şeylerdir. Ayrıca Öner, yeni ve özgün fikirleri¬ni kavramlaştırabilen ve yeni kavramlar koyabilen, mevcut bir kısım kavramlara yeni mânâlar yükleyebilen, bir kısım kavramları tenkit edebilen bir filo¬zoftur.
Necati Öner'in çağdaş Türk düşüncesindeki yeri nedir?
M.İzzet, Gökalp, Baltacıoğlu, H. Ziya Ülken'den, Topçu'dan, E.Güngör'den sonraki sıra onundur, denebilir.

Prof. Dr. Süleyman Hayri BOL AY

(*) Beyaz Kule Yayınları. Birinci Baskı Kavaklıdere/Ankara (0312) 466 14 88-89 342 S. 9.90 YTL

Haşiye: Son listede Cemil Meriç'in de bulunması şık olurdu diye düşünüyorum. (M.Ç.B.)
.