|
1 MUSA KAZIM (ŞEYHÜLİSLAM 1275 de Erzurum'un Tortum Kazası'nda Dünya'ya geldi. Baba'sının Adı İbrahim'dir. Tahsil'ine Memleket'inde başladı. Balıkesir'de oturan Ağabey'inin yanına giderek orada sürdürdü. Balıkesir Uleması'ndan Ali Şuuri ve Lutfi Efendiler'den Dini İlimler okudu. İstanbul'a gelerek Qazasker Eşref Efendi ve Hoca Şakir Efendi'nin Dersler'ini Takip etti. 1898 de İcazet aldı. Aynı Yıl açılan Ruus İmtihanını kazandı ve Fatih Camii'nde Ders okutmaya başladı. Devrin Meşhur Ediplerinden Muallim Naci'ye FıWıh Usulu'nden Mirat, Ahmed Efendi'ye de Tefsir Dersleri okuttu. [1] 1895 de İstanbul Ruus'una Nail oldu. 1900 de Mektebi Huquq'da Mecelle Dersi vermeye başladı. 1908 e kadar bu Görevi devam etti. Bu Yıllarda Mutasavvıf Mehmet Cemaleddin Nuri'nin Vahdeti Vucud Risalesi ile Bedreddin Simavi'nin Varidat'ını Türkçe'ye Tercüme etti. Mekteb'i HuquQ'daki Görevi sürerken Mektebi Sultani, Darul-Funun ve Darul-Muallimin de de Dersler verdi. 1907 de Şeyhulislamlık Bünyesindeki Tedkiki Müellefat Başkatipliği'ne, kısa bir zaman sonra da aynı Meclis'in Azalığına getirildi. II.Meşrutiyet'in İlanı'ndan sonra Maarif Nezareti'nde kurulan Meclisi Kebir-i İlmi Azalığına ve Ayan Meclisi Üyeliği'ne Tayin edildi. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin İlim Heyeti'nde olduğu için Sadrazam İsmail Hakkı Paşa Kabinesi'nde Şeyhulislam oldu (1910). Bir ara Sadrazam Vekilliği de yaptı. Bundan sonra 3 defa daha Şeyhulislam oldu ve azledildi. ( Son Şeyhulislamlığı 8.10.1918 de bitti). Şeyhulislamlık'tan uzaklaştırıldığı zamanlarda Mekteb-i Qudat, Medrese-i Süleymaniye Medresetu'l-Vaizin'de Müderrislikler yaptı. Mason olduğuna dair Basında çıkan ve gittikçe yaygınlaşan Haberler'e Cevap olarak 1911 de uzun sayılabilecek bir Beyanname yayımladı. [2] I.Cihan Harbi Mütareke ile sonuçlanıncaya birçok İttihadçı ve Kabine Üyeleri'yle birlikte Divan-ı Harbi Örfi'de Mahkeme edildi. Arkadaşları Malta'ya sürülürken Hastalığı sebebiyle Edirne'ye sürüldü. 1920 Yılı'nda burada Vefat etti ve Muradiye Camii Bahçesine defnedildi. Eserleri: -İslamda Usul-i Meşveret ve Hürriyet, [3] -İslam'da Cihad, [4] -Sure-i İhlas ve Alaq Tefsiri, [5] -Safvetu'l-Beyan fi Tefsiri'l-Qur'an, [6] -Külliyatı Şeyhulislam Musa Kazım- Dini, İçtimai Makaleler, [7] -Usul-i Fıkıh [8] -Varidat Tercümesi [9] -Vahdeti Vucud Risalesi Tercümesi [10] -Redd-i Ebatıl [11] -İbnu Rüşd'ün Mesleki Felsefisi ve İmam Gazali ile bazı Mesail hakkında Münazarası [12] Sıratı Mustakim, İslam vd. Mecmular'daki birçok Makale yazdı. -------------------------------------------------------------------------------- [1] Tefsir Dersleri sırasında Ahmed Midhat Efendi'nin tuttuğu Notlar Enam Suresi'ne kadar gelmiş ve daha sonra bu Eksik Notlar basılmıştır. [2] Bu Beyanname'de Küçük Yaşından beri Dini İlimlerl'e uğraştığını, Nakşibendiye Tarikatı'na Mensup olduğunu, yıllarca İslam'a Hizmet ettiğini ileri sürdü ve bu tür İftiraları reddetti. [3] 1908 [4] 1917 [5] 1918 [6] 1919 [7] 1920 [8] Darul-Funun Dersleri trz [9] Yazma İÜ Ktp. No. 2263 [10] İÜ Ktp. [11] Külliyat içinde [12] Külliyat içinde . Mustafa Çetin Baydar - 19/11/2013 - 17:33 - |