NECİP FAZIL KISAKÜREK'İN KALEMİNDEN 1946 YILINDA İLGİNÇ BİR KÖY TASVİRİ

1001 Çerçeve
KÖYÜMÜZ
Necip Fazıl Kısakürek
20 milyona yakın köylümüzün onda yedisini aşan köy ve köylü kadromuz, madde sefaletinde riyazet ehline ve çilekeşler topluluğuna parmak ısırtacak; ve bir garplı gözünde insan hayatının sıfıra indiği yerden ötesini manzaralaştıracak kadar müthiş.,,,
Sel yatağından daha eciş-bücüş bir yol : Yol üstünde, suların bittiği hissini veren kocakarı dişi taşlar, iki yanda ilk insan sığınağı çamurdan ve samandan evler.. Çamurdan ve samandan evlerin müselles delikli taharet menfezleri ile yol arasında, sızıntı damarları... ve her damarını sokakta düğümliyen korkunç akıntı...Teneşirlik kadrosu kahvehanede iskanbil oynayan candarma şeytana külahını ters giydiren muhtar, ümit ve hayal lanetlisi öğretmen... ve iskeletinde kıl bitmiş öküz, kulaksız çomar, topal eşek.. Sümükten ve cerahatten maskeler takmış çocuklar ve palasparelerinin (Pasaklı,yırtık elbise) her santimetre murabbai lif lif deşili, renk renk yamalı insanlar... İşte bu tersinden mucize levhasıdır ki bizim köyümüzü çerçevelemekte.
İlk zamanlar, topraktan fırlamış bir şehadet parmağı gibi süt beyaz minarelerin yükselttiği bir duygu ve düşünce mihveri etrafında kurulan ve çürük imparatorluk devirlerinde sefahat akçesi halinde harcanmanın muhteşem safiyetini asırlar boyunca muhafaza eden köyümüz, bugün, derilerimizin alt tabakasını bir türlü fethedemeyici içtimai alaboralar yüzünden safiyetini de kaybetme yolunda...
Yepyeni bir davranışın dalkılıçları halinde köylere dağılarak, cemiyetimizin temel taşı köyü ve köylüyü kurtarmanın mevsimi birkaç asırdan beri, güneşin doğduğu her günün yükünü ertesi günün üzerine bindire bindire bu güne kadar geldi.
(*)Büyük Doğu Sayı 48 27 Eylül 1946
Not: Bu tarihte nüfusun yaklaşık % 75'i köylerde yaşıyordu.
.