Palandökenlerden inen sular yolları üstünde ardı ardınca sıralanmış
değirmenlerin, önce kandaralarına alınır ordan düşürülerek değirmen taşları
döndürülürdü
.

Abdurrahman Zeynal.

“Boğaz mevkiinde bulunan birinci değirmen Fabrikatör İbrahim Bey'e aitti. İbrahim Gezer un fabrikasının parçalarını Rusya'dan Trabzon'a, oradan at arabasıyla Erzurum'a getirerek un fabrikasını kurmuştur. İbrahim Gezer 1955 yılında vefat edince oğlu Tahsin Gezer'in, fabrikayı 1965 yıllarına kadar işlettiği ve daha sonra Akçaabat'a götürdüğü bilinir. Daha sonra fabrikanın altında bulunan un değirmenini de Baltacılar'a satar ve Baltacılar da değirmeni ayakkabı fabrikasına çevirerek 1975 yılına kadar Dersantaş tabelasıyla çalıştırırlar. İkinci değirmen, balık çiftliği olarak hizmet veren yerde Tüzemenler'in değirmeni olarak hizmet sunuyordu. Üçüncü değirmen Yenişehir çıkışında kavşaktan biraz aşağıda bulunurdu ve bu değirmeni de Köşk'ün içinde bulunan değirmen takip ediyordu. Yenişehir ile Yıldızkent'in birleştiği noktada, bugünkü askeri bölgenin yerinde başka bir un değirmeni bulunuyordu. SSK kavşağından İsmet Paşa Caddesi'ne kadar inen yokuşta başka bir değirmen bulunuyordu. Biraz aşağısında, Dere Mahallesi'nde başka bir değirmen daha hizmet veriyordu. Değirmeninin biri Elit Dershanesi'nin bulunduğu yerin karşısında arzı hizmet veriyordu ve Fil Köprüsü'nün üst ve alt kısımlarında iki değirmen birbirini takip ediyordu. Biri şimdiki Yakut Plaza'nın arakasında Mumcu Caddesi taraflarında, diğeri Numune Hastanesi'nin acil çıkış kapısının olduğu yerlerde Cinci Hoca lakabıyla bilinen biri tarafından çalıştırılıyordu. Gez Camii'nin Çaykara Caddesi tarafında da başka bir değirmen görev yapıyorken, diğeri Mahrukatçılar Sitesi'nin bulunduğu yerde un öğütmeye devam ediyordu. Orman Bölge Müdürlüğü'nün giriş kapısının olduğu yerde başka bir değirmen ve son olarak kesimhanenin bulunduğu yerde başka bir değirmen daha Erzurumlulara asırlardır un öğütüyordu.”.