HÜSEYİN AVNİ ULAŞ KİMDİR?

Babası, Kığı'lı Türkmen Ulaşoğulları'ndan “Künbetli Gençağa” lâkablı Dursunağa oğlu Mûsa, anası, Kümbetli Mehmet kızı Münîre Hanım'dır.
O tarihlerde Erzurum'un Kümbet köyünde 1303 (1887) Mart'ında doğdu.
1901 yılında Erzurum Mülkiyesi'nin Ziraat bölümüne kaydolarak, ilk gençlik yıllarını bu şehirde idrak eden Hüseyin Avni daha sonra İstanbul Vefâ Sultânisi'ne nakletti (1907)ve idadi tahsilini burada tamamladı. Ardından İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirdi (1912). İstanbul'da avukat iken 1914 güzünde askere alınıp, Yedek Subay Teğmen ve Üsteğmen olarak 50. Alay 3. Bölüğü'nde Ruslar ile savaştı. 1918'de Kars'ın ve Bitlis'in kurtuluşunu gördü.
Kasım 1918'de terhis edilince Kars'ta “Millî İslâm Şûrası” kurucularına "Fahri Hukuk Müşavirliği" yaptı. Erzurum'a gelince Mâliye Hukuk Müşaviri ve Vilâyet-i Şarkıyye Müdâfa-ı Hukuk-i Milliye Cemiyeti Şûbesi kurucularından oldu.
İzmir'in işgâli' ni protesto eden öncülerden ve Cem'iyyetin “2. Mıntıka Reisi” olarak çok üstün gayretlerle çalıştı. Erzurum Umûmî Kongresi'nde Bayazıt Mümessili seçildi. Kongrede “Elviye-i Selâse” üzerine “Rapor” hazırlayanların başında idi.
Erzurum'dan Son Osmanlı Meclis-i Mebusânı'na seçilip, Millî Misak'ı imzaladı; sonra Ankara'ya geldi.
O'nun ülkemiz ölçüsünde tanınması, 1. Meclisimizde irad ettiği ve herbiri Siyâsî Hitâbet Şaheseri olan çok delilli ve açıksözlü konuşmaları ile olmuştur.
Birinci Meclis'te bu yüzden iki kere Meclis Reis Vekili seçildi.
Hüseyın Avni, Milli Hakimiyet, Demokrasi ve Devlet felsefesi üzerine düşünceleri ile TBMM'nin gelmiş geçmiş en özgün fikirlerine sahip kişilerinden biri belki birincisidir.
Fikirlerini hiç çekinmeden söylemesi ve herhangi bir baskı karşısında da boyun eğmeyişi ile haklı bir ün kazanmıştır.
Hüseyin Avni Bey, İkinci Meclis'e seçilemedi.
İstanbul'da avukatlığa başladı ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın İstanbul İl Teşkilatında vazife aldı.. Bu yüzden “İzmir Suikasti”i zanlıları arasında muhakeme edildi, ancak beraat etti.
Avukatlıkta (müşterileri ürkütüldüğünden) sıkıntı çekti.
Başvekil Refik Saydam'ın yardımıyla 7 temmuz 1939'da İstanbul 5. Noteri tayin edilinci ferahladı.
1945'te ünlü iş adamı Nuri Demirağ'ın kurduğu Millî Kalkınma Partisi İdâre Heyeti'ndeydi.; Mesuliyet adlı haftalık gazetede ülkeye çok yararlı yazılar yayınladı.
İstanbul'da 23 Şubat 1948'de rahmetli oldu. Mezarı Kandilli Küçüksu Kabristanı'nın boğazı seyreden yamaçlarındadır.

.