1Yazar-sanatçı
(1933-2003)
HAYATI ve ESERLERİ:
-1933 Yılında Erzurum 'da doğdu. Babası banka müdürlerinden Hüseyin Bey 'dir.'
'İlk ve ortaokul öğrenimlerini Erzurum 'da yaptı. Ortaokul sıralarındayken eski yazıya merak sararak kısa bir zamanda öğrendi. Bu onun, daha sonraları Arapça ve Farsça 'yı benimsemesine sebep oldu. Orta okulu bitirince Erzurum 'da lise tahsiline başladı. Dört senelik Erzurum Lisesi 'nin edebiyat kolunda okurken mahalli gazetelerde bir hayli isim yaptı ve bu arada Hakimiyet adlı bir gazetede Fransızca 'dan tercüme romanını yayınladı. Adı (Bijou) olan bu tercüme eser diğer tercümeleri arasında (Sürgün Yahudi) 'den sonra ikinci hacimli çevirisidir. Bu eserin yayınlanışıyla basının nanarı dikkatini üzerinde toplıyan bu genç lise öğrencisi, Doğu Gazetesi 'nin bir teklifi üzerine tanınmış Alman yazar Karl May 'ın (Çöllerin Sırrı) adlı eserini çevirdi ve gazetede yayınladı.
Liseyi derece alarak bitirdiği 1954 senesinde, Erzurum 'un gazete sahip ve ileri gelenleri arasında sevilir, tutulur olmuştu.
Böylece; edebiyata sarsılmaz bağlarla bağlanan Hikmet Barlıoğlu, 1955 yılında Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi 'ne girdi. Bir ay sonra ailevi bir sarsıntı yüzünden oradan ayrılıp yedek subaylığını ifaya karar verdi. Polatlı Topçu Okulu 'nda okudu. Beşincilik kazandı ve aynı okula A.B.C., Askeri Psikoloji, GK. öğretmeni olarak atandı.
Terhisinden sonra bir yıl kadar Erzurum Kömür Satış ve Tevzi Müessesesi' nde ikinci derecede yetkili memur sıfatıyla çalıştı. Öğretmen vekilliği, PTT memurluğu yaptı. Fakat bunların hiçbiri onun asıl amacı olamadı. Nihayet 1958 yılında, bir müessesenin (kardeşi İsmet BARLIOĞLU olarak bu müessesenin, babamızın o zaman çalıştığı müessese olan Ziraat Bankası olduğunu belirtmek isterim) açtığı burs sınavını kazanarak İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi 'ne girdi. Aynı fakültenin siyasi kısmından mezun oldu. M.T.T.B. 'nde Fransızca ve Almanca öğretmenliği yaptı.
Halen (İsmet notu: 1963 'ler...) burs aldığı müessesenin isteğiyle doktora yapmaktadır. Bunu da bitirince banka müfettişi olarak göreve başlayacaktır. (İsmet notu: Bu olay uzunca bir hikayedir. Ziraat Bankası o zamanki yetkililerinin ve rahmetli babamız Hüseyin Barlıoğlu 'nun kulakları mı çınlasın, kemikleri mi sızlasın, ya da ne desem bilemiyorum...)
İktisatçıdan ziyade edebiyatçı olan Hikmet BARLIOĞLU, yaşından beklenmeyecek sayıda telif ve tercüme eserler vermiş, on sene süren gazeteciliği süresince durmadan yazı yazmış, örnek ve faal edebi faaliyetlerde daima baş yeri işgal etmiş, bütün mahalli gazetelerde başmuharrirlik, yazı işleri müdürlüğü, mütercimlik, röportörlük yapmıştır.
İlk anda akla gelebilecek edebi hizmetlerinin başında, 1955 yılında, ilk bölge mizahi çığırını açarak (Saksağan) mizah gazetesini kuruşu gelir.
Erzurum 'un ilk mizah gazetesi olan (Saksağan) , kısa bir süre sonra imkansızlıktan kapanmış, 1958 yılında tekrar yayına başlamış, faaliyetini tekrar tatil zorunda kalmıştır. (İsmet notu: Bu gazeteyi; ağabeyim Hikmet,koluma sıkıştırıp, Erzurum caddelerinde tane tane sattırırdı...Bana angarya gelirdi tabii...Ama gazete gerçekten de dolu dolu idi, güzeldi yani...)
İlk büyük faaliyetini (Hakimiyet) gazetesinde Fransızca 'dan çevirdiği (Bijou) adlı çeviriyle gösteren Hikmet Barlıoğlu, aynı zamanda mahalli basında ilk tercüme adımını atmakla da kalmayıp bugüne kadar çeşitli eserler çevirdi, yazdı, gazetelerde yayınladı.
Bugün (İsmet notu:Sene 1963) kendi soyundan ilham alarak kurduğu Bar Yayınevi 'nin aynı adı taşıyan yayınları arasında, elinizde tuttuğunuz senaryo (İsmet notu: Erzurum Yanıyor) da dahil olmakla beş kitabı yayınlamıştır.
Her bir kitabı ayrı ayrı incelenmeye değer olan bu genç ve enerjik yazarın eserlerindeki en büyük ve ortak tema; okuyucuya, bugüne kadar söylenmemiş fikirleri nakletmek, kapalı fikirli kimseleri uyarmak ve BATIL İNANÇLARLA SAVAŞMAK tır.
Yazılarının birçoğu popüler mahiyette olduğu halde diğer bir kısmı sadece aydınların anlayacağı yüklü ve ağır bilgilerle dolu mahiyettedir.
Edebiyatın her janrına el atmış olan Hikmet Barlıoğlu 'nun birçok komedi ve menkıbeleri sahnelere konulmuş ve hayli başarı kazanmıştır.
Eserlerini birkaç bölümde incelemek mümkündür:
1- Roman Türü:
a) Pembe Ufuklar
b) Bir Avuç Kan
c) Erzurum Yanıyor
d) Belkis
e) Saat Beşi Vurdu
f) Yarım Aşk
2- Tercüme Türü:
a) Bijou (GYP 'den)
b) Çöllerin Sırrı (Karl May 'dan)
c) Taşkent (Alexandre Névierov 'dan)
d) 30 Derste Almanca (H. Mansvie 'den)
e) 30 Derste Arabca (Melik David Bey 'den)
f) Sürgün Yahıdi (Eugene Sue 'den)
g) Toprak Lamba (René Morax 'tan)
h) Resim San 'atı (Andre L'Hofe 'tan)
3- Şiir Türür
a) Bir Yıldız Kaydı
b) Vicdan İzafiyeti
c) Büyük Ağıt
4- Tiyatro Türü:
a) Zil (Komedi)
b) Kara Günler (Dram)
c) Su Testisi (Komedi)
5- Çeşitli Tür:
a) Margar İt 'in Veledi
b) Tele - Fikir (İsmet notu: Bu yazıları mahalli gazetede -büyük bir ihtimalle Saksağan 'da yayımlamıştı; ve ben bu yazıların hayranıydım, çok değişik düşüncelerdi... Bulamıyorum.)
c) Zampara Sokağı
d) Bir Kuru Gelincik
6- Senaryo Türü:
a) Üçüncü yol
Bunlardan başka, Victor Hugo 'dan çevirdiği (Ren) , H. Mansvic 'ten çevirdiği (30 Derste Almanca) , kendi yazdığı (Alvarlı Aşık Reyhani Divanı) , (Erzurum Yanıyor) adlı eserleriyle Celal Yazıcı 'yla birlikte yazdığı (Erzurum Matbuat Antolojisi) kitap olarak yayınlanmış ve Bar Yayınları arasında çıkmıştır.
Yazdığı üç senaryodan (Erzurum Yanıyor) sansürce onaylanmış, (Yarım Aşk - Aşık Reyhani 'nin hayatı) tamamen reddedilmiştir. Üçüncü Yol aynı komisyonca incelenmektedir.
(Kara Günler) adını taşıyan dramı üç ve (Zil) adlı komedisi bir, (Erzurum Yanıyor) üç kere sahneye konulmuştur.
Ana dilinden başka Fransızca, Almanca, İngilizce ve orta dereceli Arapça, Farsça gibi beş dil bilen yazar, kendi eserlerinin en hacimlilerinden olan (Erzurum Yanıyor) ve (Aşık Reyhani) adlı romanlarını: (Erzurum Brule) ve (I 'Amant des Amants; Reyhani) adlarıyla Fransızca 'ya çevirmiştir.
Halen yazı hayatı devam etmekte olan ve evli bulunan yazarın edebiyatımıza daha birçok eser kazandıracağına kuvvetle inanıyoruz.
Selahaddin DALOĞLU
Doğu Gazetesi Genel Yayın Müdürü
18.7.1963'
ESERLERİ
• FELSEFİ ŞİİRLER
1. Mühürlü Kilit (412 Sayfa)
• HECE ŞİİRLERİ
1. Yağmurlar Tükendi
2. Hançer Yarası
3. Saçımız Birlikte Bembeyaz Olsun
4. Bayram Akşamları,
5. Sana Leyla Desem
6. Zeytinler Altında,
7. Erzurum Sanki Yayla,
8. Islak Rüzgarlar
9. Melekleşmiş Mermerler (100 Sayfa)
10. Renkler Nemleniyor Dudaklarında,
11. Bir Yorgun Fırtına
• SERBEST ŞİİRLER
1. Tanrı Önce Beni Yarattı (100 Sayfa)
2. Kafes
3. Zamanın Bir Dar Vakti
4. Bir Esintili Kuşluk Vakti,
5. Mitil Osman
6. Kavak Yelleri
7. Kanama Yüreğim (100 Sayfa)
8. Bir Şarkı Söyle Bana
9. Değneksiz Çoban
10. Son Güneş
11. Yıldızlarımı Koparmayın
12. Elkızı Ellerkızı
13. Güvercin
• ŞİİRSEL GÜLMECELER
1. Mühendis Bey (100 Sayfa)
2. Dat Dara Lillim (100 Sayfa)
3. Arap
• GÜLMECELER
1. 625 Keratası
2. Tavlanın Kitabı
3. İki Cenazeye Bir Tabut
4. Dörtbuçuk Altı
5. Çöp (102 Sayfa)
6. Vali
• ÖYKÜLER
1. Hikmet Çocuk ’un İlkleri (219 Sayfa)
2. Hikmet Genç ’in İlkleri
3. Hikmet Baba ’nın İlkleri
4. Hikmet Dede ’nin İlkleri
5. Durdu Avrad
6. Deve (143 Sayfa)
• VURMACALAR
1. Estülehem Bestülbehem
2. Esintiler
3. Pilavüstü Gevezelik (200 Sayfa)
• ARAŞTIRMA - İNCELEME
1. Alvarlı Aşık Reyhani
• TAŞLAMALAR
1. Nenni de Feride ’m Nenni
• KANDIRMACALAR
1. Gizli İlimler
• EFSANE
1. Ren (Féeopin İle Bauldour)
• DİLBİLGİSİ
1. 30 Derste Almanca
2. 30 Derste Arabca
• ROMAN
1. Pembe Melek
2. Bir Çöl Masalı
3. Taşkent
• KURGUBİLİM ROMAN
1. Anakarnına Dönüş (731 Sayfa)
Mustafa Çetin Baydar - 19/11/2013 - 17:27 -